Xu hướng ô tô điện và các yếu tố thúc đẩy thị trường xe điện tương lai

Các hãng sản xuất xe hơi và công nghiệp phụ trợ đang thay đổi chiến lược để phù hợp với xu thế mới. Bài viết này sẽ phân tích các yếu tố thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện, cũng như những dự báo về tương lai của ngành ô tô điện trên thế giới và tại Việt Nam.

Xu hướng ô tô điện trên thế giới

Tốc độ tăng trưởng doanh số bán của xe ô tô điện

Theo thống kê của hãng nghiên cứu thị trường Canalys, số lượng ô tô điện bán ra trên toàn cầu đạt mốc 3.2 triệu chiếc trong năm 2020, chiếm 5% tổng số xe ô tô mới được bán ra trong năm. Đây là một con số rất ấn tượng khi mà doanh số ô tô du lịch toàn cầu suy giảm 14% do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Trong số các quốc gia có mức tiêu thụ xe ô tô điện lớn nhất thế giới, Trung Quốc, châu Âu và Mỹ tiếp tục là 3 thị trường dẫn đầu. Đặc biệt, lần đầu tiên kể từ năm 2015, doanh số bán xe điện của châu Âu vượt qua doanh số bán của Trung Quốc, với số lượng xe hơi điện đăng ký mới là 1,4 triệu chiếc, tăng 37% so với năm 2019. Châu Âu cũng là thị trường dẫn đầu về tỷ trọng xe ô tô sử dụng năng lượng điện với 10,2%, gấp đôi so với mức bình quân của thế giới (5%).

Các yếu tố thúc đẩy xu hướng ô tô điện

Có nhiều yếu tố góp phần thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp ô tô điện, trong đó có:

Các hiệp định và chính sách về chống biến đổi khí hậu: Các nước trên thế giới đã ký kết các hiệp định như Thỏa thuận Paris năm 2015 để cam kết giảm lượng khí nhà kính và phát triển năng lượng tái tạo. Để đạt được các mục tiêu này, các nước đã áp dụng các chính sách như tiết kiệm nhiên liệu và phát thải, hạn chế xe ra vào thành phố, trợ cấp cho việc sử dụng xe xanh.
Sự tiến bộ của công nghệ pin: Pin là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến hiệu năng, chi phí và thời gian sạc của xe điện. Các nhà sản xuất ô tô đã đưa giá pin Lithium-ion giảm 89% trong thập kỷ qua, đạt mức 137 USD/kWh vào năm 2020. Đây là một mức giá cạnh tranh so với pin của xe xăng và dầu. Ngoài ra, công nghệ pin cũng đang được cải tiến để tăng dung lượng, tuổi thọ và an toàn.
Sự đa dạng hóa của các mẫu xe điện: Trước đây, xe điện thường bị hạn chế về thiết kế, kích thước và phân khúc. Tuy nhiên, hiện nay, các hãng sản xuất ô tô đã tung ra nhiều mẫu xe điện với các kiểu dáng, chức năng và giá cả khác nhau, phục vụ cho nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng. Có thể kể đến một số mẫu xe điện nổi bật như Tesla Model 3, Volkswagen ID.3, Hyundai Kona Electric, Nissan Leaf, VinFast VF e34…

Xu hướng ô tô điện tại Việt Nam

Thực trạng và tiềm năng của thị trường xe điện Việt Nam

Theo báo cáo của Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Việt Nam (VAMA), trong năm 2020, số lượng xe điện bán ra tại Việt Nam chỉ đạt 140 chiếc, chiếm 0,04% tổng số xe bán ra. Đây là một con số rất khiêm tốn so với tiềm năng của thị trường xe điện Việt Nam. Theo dự báo của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam có thể trở thành một trong những quốc gia có tỷ lệ sử dụng xe điện cao nhất Đông Nam Á vào năm 2030, với khoảng 6 triệu xe điện lưu thông. Một số yếu tố có thể giúp thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện Việt Nam là:

Nhu cầu về ô tô ngày càng tăng: Theo báo cáo của VAMA, doanh số bán ô tô trong năm 2020 đạt gần 300.000 chiếc, tăng 11% so với năm 2019. Đây là một kết quả khả quan trong bối cảnh đại dịch Covid-19. Nhu cầu về ô tô ngày càng cao cho thấy tiềm năng của thị trường ô tô Việt Nam, trong đó có thị trường xe điện.
Chính sách hỗ trợ và khuyến khích sử dụng xe điện: Nhà nước đã ban hành các chính sách như miễn thuế tiêu thụ đặc biệt cho xe điện nhập khẩu từ năm 2016, miễn thuế trước bạ cho xe điện sản xuất trong nước từ năm 2017, miễn phí lưu thông cho xe điện từ năm 2019… Những chính sách này nhằm giảm chi phí mua và sử dụng xe điện cho người tiêu dùng, cũng như khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất và phân phối xe điện.
Sự xuất hiện của các hãng sản xuất ô tô trong nước:

Sự xuất hiện của các hãng sản xuất ô tô trong nước

Trong những năm gần đây, Việt Nam cũng đã chứng kiến sự ra đời của các hãng sản xuất ô tô trong nước, mang lại niềm tự hào cho người tiêu dùng Việt. Các hãng sản xuất ô tô trong nước bao gồm:

VinFast: VinFast là thương hiệu ô tô của tập đoàn Vingroup, được thành lập vào năm 2017. VinFast là hãng ô tô đầu tiên của Việt Nam có khả năng thiết kế, sản xuất và lắp ráp các dòng xe từ phổ thông đến cao cấp, bao gồm xe con, xe SUV, xe MPV, xe thương mại và xe điện. Hiện nay, VinFast đã tung ra thị trường các mẫu xe như VF e34, Lux A2.0, Lux SA2.0, President, Fadil và E-Scooter. VinFast cũng đã có kế hoạch mở rộng thị trường quốc tế, với mục tiêu trở thành một trong những hãng ô tô hàng đầu thế giới.
Thaco: Thaco là viết tắt của Tập đoàn Trường Hải, được thành lập vào năm 1997. Thaco là một trong những doanh nghiệp lớn nhất trong ngành công nghiệp ô tô Việt Nam, với các hoạt động kinh doanh bao gồm sản xuất, lắp ráp, phân phối và bảo hành các dòng xe du lịch, thương mại và chuyên dụng. Thaco cũng là đối tác chiến lược của các hãng ô tô nổi tiếng thế giới như Kia, Mazda, Peugeot, BMW và Fuso. Các mẫu xe do Thaco sản xuất và lắp ráp có thương hiệu Thaco Bus, Thaco Truck, Thaco Forland và Thaco Ollin.
Hyundai Thành Công: Hyundai Thành Công là liên doanh giữa Tập đoàn Hyundai Motor (Hàn Quốc) và Công ty cổ phần Ô tô Thành Công (Việt Nam), được thành lập vào năm 2009. Hyundai Thành Công chuyên sản xuất và lắp ráp các dòng xe du lịch và thương mại mang thương hiệu Hyundai tại Việt Nam. Hiện nay, Hyundai Thành Công đã có các dòng xe như Grand i10, Accent, Elantra, Kona, Tucson, Santa Fe, Solati và County.

Xu hướng ô tô điện là một trong những xu hướng không thể bỏ qua của ngành công nghiệp ô tô hiện nay. Các yếu tố như chính sách môi trường, công nghệ pin, đa dạng hóa sản phẩm… đã góp phần thúc đẩy sự phát triển của thị trường xe điện trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thị trường xe điện cũng có tiềm năng lớn khi nhu cầu về ô tô ngày càng cao và có sự xuất hiện của các hãng sản xuất ô tô trong nước. Tuy nhiên, để phát triển ngành công nghiệp ô tô điện Việt Nam cần phải giải quyết được các vấn đề như chi phí cao, hạ tầng sạc thiếu thốn, chính sách thuế quan chưa ổn định… Hy vọng rằng trong tương lai, ô tô điện sẽ trở thành một phương tiện giao thông thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng cho người dân Việt Nam.